Rodzaje rękojeści noży
To ona decyduje o tym, czy dany nóż będzie dobrze “siedział” w Twojej dłoni. Ważny jest materiał, z którego została zrobiona. Nie bez znaczenia pozostają też takie parametry jak: profil, długość, a nawet grubość. Mowa oczywiście o rękojeści do noży. Przy wyborze noża, warto poświęcić jej uwagę, a nie skupiać się wyłącznie na jego głowni. Poznaj rodzaje rękojeści noży, dowiedz się jakie mają zastosowanie i wytrzymałość. Która rękojeść do noża będzie najlepsza dla Ciebie?
Rękojeści do noży – materiały
Jaki materiał na rękojeść noża będzie najbardziej odpowiedni? Drewno i różne jego rodzaje to chyba najczęściej stosowany materiał do produkcji rękojeści noży. Często spotyka się także m.in.:
Nie da się jednak jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie który materiał do rękojeści noża jest najlepszy, ponieważ każdy z wykorzystywanych na rynku tworzyw ma nieco inne właściwości i charakteryzuje się trochę czymś innym. Najważniejsze są Twoje potrzeby i częstotliwość, z jaką sięgasz po swój nóż. Wiele osób dziś może pochwalić się całkiem sporą kolekcją noży. Tacy zajawkowicze z pewnością mają już swoje faworytki, jeśli chodzi o rękojeści. Dla innych, mniej doświadczonych użytkowników, przydatna będzie możliwość zapoznania się z charakterystyką poszczególnych materiałów stosowanych do produkcji rękojeści noży.
Rodzaj materiału, z którego zrobiona została rękojeść do noża może decydować m.in. o tym, czy jest możliwość wygrawerowania czegoś na niej i czy można go barwić w procesie anodyzacji (np. tytanowe i aluminiowe rękojeści dają takie opcje). Graweruje się też drewniane uchwyty, a grawerowana rękojeść zawsze robi wrażenie! Warto zwrócić uwagę, że czasem tego typu zdobienia na rękojeści, dodają jeszcze element antypoślizgu. Tak jest np. w przypadku tego noża.
Noże z drewnianą rękojeścią
Drewniana rękojeść noża to klasyczne i zawsze niezwykle eleganckie rozwiązanie. Potrafi zachwycić niejednego amatora outdooru. Piękne usłojenie podkreślone głębokimi brązowymi liniami prezentuje się chociażby na rękojeści noża Magnum Zebra Drop. Drewno w tym przypadku potrafi być naprawdę odporna na nawet najbardziej niesprzyjające warunki pogodowe.
Patrząc na historię, trzeba przyznać, że drewno to jeden z najstarszych materiałów do produkcji rękojeści do noży wszelkich rodzajów (od tych najbardziej prostych, kuchennych po najbardziej specjalistyczne noże myśliwskie). Drewniane rękojeści noży bywają czasem specjalnie barwione lub uzupełniane specjalnymi substancjami ochronnymi.
Do produkcji drewnianych rękojeści wykorzystuje się:
- drewno egzotycznych gatunków (m.in. heban, pakka, imbuya, cocobolo),
- tradycyjne drewno (np. buk, orzech, wiśnia).
A ciekawym przykładem rękojeści noża z mazerowanej brzozy jest Nóż Helle Jegermester.
Noże z rękojeścią z kości
Kolejnym, bardzo popularnym materiałem, którego nie sposób pominąć podczas omawiania różnych rodzajów rękojeści noży jest kość albo róg dzikich zwierząt. Także klasyk i jedno z najstarszych rozwiązań (zaraz obok drewna).
Kości i rogi zwierzęce w rękojeściach noży zapewniają stabilny chwyt i bardzo wysoką wytrzymałość, nawet podczas najtrudniejszych prac. Materiał stosowany często w nożach myśliwskich. Ale nie tylko, bo poroże jelenia można jak widać znaleźć nawet na zestawie sztućców. Innym przykładem rękojeści wykonanej z poroża jelenia jest Nóż Böker Arbolito Esculta Hirschhorn.
Noże z tytanową rękojeścią
Odporność na uderzenia, spora twardość, a zarazem lekkość. Te cechy szczególnie warto wymienić przy omawianiu tytanowych rękojeści noży. Często spotykany materiał w nożach składanych. Chętnie wykorzystuje się go do produkcji wysokiej jakości noży, zarówno z tej średniej jak i wyższej półki cenowej. Za przykład noża z tytanową rękojeścią i blokadą framelock może posłużyć model Böker Plus Urban Trapper Petite. Jego waga to zaledwie 30 g.
Rękojeść aluminiowa
Wśród noży z aluminiową rękojeścią mamy w sklepie Sapsan kilka bestsellerów. Jednym z nich jest Nóż Small Sidewinder OTF. Posiada on wyjątkową rękojeść obrabianą technologią CNC z aluminium lotniczego. Ten nóż, podobnie jak wcześniejszy model z tytanowym uchwytem, jest oburęczny, ponieważ klips do kieszeni można przełożyć na dowolną stronę rękojeści w zależności od preferencji.
Aluminium to wytrzymały i lekki materiał z wysoką odpornością na korozję. Zdarza się, że aluminium na rękojeści łączy się z wewnętrznymi wkładkami antypoślizgowymi, które są wykonane np. z Zytelu, G10 i innych tworzyw. Co to daje? Zwiększa nieco pewność chwytu.
Noże z rękojeścią z Micarty i G-10
Micarta
Micarta to laminat z warstw papieru lub płótna zatopionego w żywicy epoksydowej. Materiał prasowany jest pod ciśnieniem. Nóż Böker Solingen Barlow BFF Micarta to jeden z licznych przykładów noża z okładkami rękojeści, które wykonane zostały z zielonego płótna micarta. Użycie micarty do produkcji rękojeści noży daje gwarancję jej odporności na działanie wody i czynników chemicznych.
Jak czyścić micartę? Aby utrzymać w czystości rękojeść noża z micarty wystarczy szczoteczka, płyn do mycia naczyń i woda. Micarta nie potrzebuje jakiegoś specjalnego traktowania, ponieważ nie grozi jej pękanie od ekstremalnych temperatur czy też wchłanianie wilgoci.
Okładzina G-10
Obok micarty często wymienia się nieco bardziej wytrzymały laminat z warstw włókna szklanego zalanego żywicą epoksydową. Okładzina G-10 podczas odpowiedniego trawienia, piaskowania czy też grawerowania może osiągnąć faktury o niezastąpionej wręcz przyczepności. Stosowana w nożach z głownią stałą, ale nie tylko. Tutaj przykład noża ze strukturalnym uchwytem wykonanym z czarnego G10, ale z ostrzem, które automatycznie wysuwa się z przedniego uchwytu (z przodu), gdy przesunie się suwadło.
ABS/guma w rękojeściach noży
Kolejnym rodzajem materiału jest ABS. Nóż K25 32133 Thunder II posiada właśnie rączkę z tego twardego tworzywa polimerowego. Udaroodporny, wysoce wytrzymały materiał dla wszystkich, którzy cenią sobie rękojeści nie do zdarcia. ABS można barwić na dowolne koloru, np. na sygnalizacyjną barwę pomarańczową w przypadku kompaktowego i lekkiego noża ratunkowego.
Rękojeści ze skóry
Nóż z rękojeścią ze skóry zwykle jest jeszcze bardziej przyjemny w dotyku i cechuje go dobra przyczepność do dłoni. Skóra to trzeci najstarszy, klasyczny (obok drewna i kości) materiał do produkcji uchwytów noży. Skóra wprawdzie nigdy nie będzie tak wytrzymała jak inne tworzywa syntetyczne. Trzeba jej to jednak wybaczyć i zachwycić się estetyką rękojeści wykonanych ze skóry.
Rękojeści z włókna węglowego
Nóż z uchwytem wykonanym z włókna węglowego (carbon fiber) to już zwykle nieco wyższa półka cenowa. Minusem jeśli chodzi o właściwości tego materiału jest jego dobre przewodnictwo prądu. Ma też dość słabą przyczepność, dlatego producenci stosują w rękojeści z włókna węglowego wyraźne wstawki na palce, które zapewniają pewniejszy chwyt zarówno w rękawiczkach, jak i bez nich.
Stal 410 i 420J2
Stal to duża sprężystość i odporność na korozję, dlatego dokłada się ją jako materiał na szkielet wewnętrzny noża i jego blokadę. Zdarza się jednak, że stosuje się także stal 410 jako zewnętrzną okładzinę lub rękojeść. Z pewnością kojarzysz stal 420J2, bo służy ona jako materiał na głownie tych małych, tanich noży kuchennych.
Mamy nadzieję, że po lekturze tego zestawienia, będziesz już wiedział na co zwrócić uwagę przy wyborze materiału rękojeści noża. Aby dodatkowo jeszcze lepiej zorientować się w różnych rodzajach głowni noży, przeskocz teraz do tego wpisu.